Bakliyat Nedir?

Bakliyatlar, karbonhidrat ve protein açısından oldukça değerli olan gıda maddeleridir. Hayvan ürünlerinden sonra en çok fazla proteini bakliyatlar sağlar. Özellikle vejetaryenler tarafından sıkça proteinler bakliyatlar üzerinden sağlanır. İçerisinde yoğun biçimde protein bulunur ve bu nedenle temel besin maddelerinden birisi olarak da görülmektedir. Nohut, mercimek ve fasulye en çok bilinen bakliyat çeşitleri arasında yer almaktadır. Türkiye de bakliyat yaygın olarak üretilmektedir ve ekonomik açıdan da çok önemli bir yere sahiptir.

Et ürünlerinden alınamayan proteinleri bakliyatlar üzerinden almak mümkündür. Fakat şu bilinmelidir, bakliyatta bulunan proteinler ikinci sınıf proteinlerdir. Yani etin tek seferde sağladığı proteini karşılamak için ek bir takviyeye ihtiyaç duyulur. Örnek verecek olursak 100 gram et ya da yumurta günlük protein ihtiyacının yarısını karşılamaktadır. Ancak 100 gram bakliyat günlük protein ihtiyacının yalnızca yüzde 30’un karşılamaktadır.

Bakliyat Faydaları

Bakliyatlar oldukça yüksek derecede besin değeri içermektedir. Bu anlamda protein ve lif yönünden de çok fazla zengindir. İçerisinde lif miktarı bulunur ve bu miktar oldukça fazladır. Bu sayede bakliyat tüketimi bağırsak problemleri olanlar için oldukça iyi bir düzenleme sağlar. Ayrıca bakliyatların bağırsak hareketlerinin düzenlenmesinin yanı sıra tokluk hissi de sağlar. Bu nedenle diyet yapanlar için oldukça büyük kolaylık sağlar diyebiliriz. Bakliyatlar mide sistemini rahatlatır ve huzursuzluk, hazımsızlık hissini de ortadan kaldırır.

Ek olarak bakliyatlar yavaş sindirilir. Bu sayede kan şekerini yüksek tutar ve bu durum da size enerji sağlar. Araştırmalara göre bakliyatların koroner kalp rahatsızlıklarına ve damar sertliğine neden olan kolesterol da içermediği bilinmektedir. Lif içerikleri yüksek olduğu için de bağırdak hareketlerini düzenler ve kalın bağırsak ile mide kanseri ve kabızlığı engeller. Ek olarak bakliyatlar uzun süre tokluk hissi sağlar. Bu yüzden diyet yapanlar güven rahatlığı ile tüketebilirler.

Bakliyat Çeşitleri

Bezelye, bakla, mercimek, nohut, fasulye ve benzeri yaş sebzelerin kurutulmuş hale getirilip yemeye hazır hale olmasına bakliyat denmektedir. Aslında bakliyatlar, kurutulmuş tohumlardır ve bu tohumlar yemek yapmaya hazır hale gelecek şekilde üretilen yiyeceklerdir. Protein ve karbonhidrat açısından oldukça zengin olan bakliyatlar, bütün öğünlerde önemli bir yere sahiptir. Bakliyatlar, doktorlar ve uzmanlar tarafından insanların ihtiyacı olan temel besinlerden biri olarak konumlandırılmaktadır. Et ve et ürünlerinden sonra en çok protein içeren besinler bakliyatlardır ve bu durumda bakliyatların yemeklerde en sık kullanılan ürünler olmasını sağlamaktadır.

Fasulye, bakliyat çeşitleri arasında en sevilenidir desek yanlış olmaz. Fasulyenin Türk mutfağında oldukça önemli bir yeri vardır ve birbirinden farklı çeşitleri ile sofralara lezzet katar. Bunun dışında sıkça tercih edilen bakliyatlardan biri de nohut ve mercimekle yapılan çeşitli yemeklerdir. Bu yemekler ile de sofranızı süslemek mümkündür. Pirinç, irmik, bulgur, yulaf ve mısır da kurutulmuş sebzelerden elde edilmese bile akıllara bakliyat olarak kazınan ve önemli yer edinmiş olan bakliyatlar arasındandır. Anlaşılacağı üzere tatlıdan pilava, sulu yemekten çorbaya kadar bakliyatlardan her çeşit yemek yapılabilir. Ekonomik açıdan da bakliyatlar oldukça uygundur ve bu nedenle de her evde günlük olarak tercih edilebilecek yiyecekler arasındadır.

Bakliyat Muhafaza Edilmesi

Fasulye gaza neden olan en ünlü olumsuz durumlardan biridir. Kuru fasulye, yapısındaki bazı yapı taşlarını sindirirken gaz açığa çıkarır. Çoğu tahılda bulunan fitnat denilen maddeyi sindiren enzimler insanlarda bulunmaz ve tüketildiğinde gaz problemi ortaya çıkar. Bunu en aza indirmek, fasulyeleri masadan çıkarmaktan kesinlikle daha iyi bir seçenektir. Gaz problemini önlemek için kuru baklagiller pişirmeden 48 saat önce ıslatılmalıdır. Çok sıcak havalarda, ıslatmak için buzdolabına da koyabilirsiniz. 24 saat sonra, ıslatma suyu tamamen boşalır, eğer peynir altı suyu varsa, fasulye ve peynir altı suyunu 24 saat saklayabilirsiniz. Bu yöntem, fasulyelerin lezzetini korumak ve gaz oluşumunu önlemek için evde kullanabileceğiniz basit bir fermantasyon yöntemidir.

Yapısal olarak sindirilemeyen maddeler bu şekilde sindirilir. Ayrıca fasulyeyi tüketime hazırlamadan önce az miktarda kimyon yemeğe lezzet katabilir ve gaz sorununu çözebilir. Ezildikten sonra hamur haline getirilen bebek maması çok besleyicidir ve bebeğin gelişimine yardımcı olur. Fasulyeleri kaynattıktan sonra, önce zarını çıkarmanız ve daha sonra bebek maması olarak kullanmak için püre haline getirmeniz gerekir. Bu, bebeklerin sorunsuz bir şekilde yutkunabilmesi ve zardaki maddelerin neden olduğu gaz problemlerinin önüne geçebilmesi için faydalıdır. Kışın yüksek kalorili bir diyet, çok fazla baklagil alımı anlamına gelmez.